موتور یخچال مهمترین و در واقع اصلی ترین بخش یخچال است که به صورت شبانه روز کار می کند. این بخش از یخچال با نام موتور یا کمپرسور شناخته می شود. خرابی کمپرسور یک مشکل بزرگ و گران قیمت است.

کمپرسور که یک جزء حیاتی و قلب سیستم شما است، وظیفه خاصی را ایفا می کند. این جزء مسئول فشرده سازی مبرد، یک ماده خنک کننده، است تا بتواند در AC جریان یابد و گرما را حذف کند.

کمپرسور یخچال در صورت مراقبت مناسب می تواند مدت زیادی حدود ۱۰ تا ۱۵ سال دوام داشته باشد. البته سازندگان کمپرسور نگران خرابی محصول خود هستند، زیرا می تواند بر آنها تأثیر منفی بگذارد.

هنگامی که یک کمپرسور خراب می شود، به این معنی است که شما در یک وضعیت اضطراری قرار دارید. در برخی از سناریوهای ناگوار، نمی‌توانید آن را برطرف کنید و جایگزینی کمپرسور جدید تنها گزینه شما است.

علت های زیادی وجود دارد که باعث می شود کمپرسور یخچال دیگر مانند سابق کار نکند و خراب شود. موتور یخچال عمدتاً به دو دلیل از بین می رود و کار نمی کند. اولاً در صورتی که یخچال شما خیلی قدیمی باشد و موتور احتمالاً عمر مفید خود را به پایان رسانده باشد.

ثانیاً، موتور یخچال ممکن است در صورت استفاده زیاد بیش از حد گرم شود و از کار بیفتد. البته دلایل دیگر نیز برای خرابی کمپرسور یخچال وجود دارد که در ادامه می توانید با برخی از شایع ترین آنها آشنا شوید.

علائم خرابی موتور یخچال چیست؟

هنگامی که کمپرسور یخچال شما شروع به تولید صداهای غیرعادی کند یا این که کمپرسور بیش از حد گرم و یا خنک شود، یا زمانی که کمپرسور یخچال به طور مکرر روشن و خاموش شود، ممکن است دیر یا زود از کار بیفتد و خراب شود. البته علت سردنکردن یخچال میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که میتوانید با مطالعه ی مقاله ی لینک شده اطلاعات بیشتری کسب کنید.

چگونه می توان فهمید که کمپرسور یخچال خراب است؟

بهترین راه برای تشخیص اینکه آیا مشکلی در کمپرسور پیش آمده این است، که یخچال را کمی از دیوار دور کنید و به دقت به صدای آن گوش دهید. اگر موتور با صدای زمزمه خفیف کار می کند اما دما بالاتر از محدوده طبیعی آن است، احتمالاً مشکلی در کمپرسور وجود دارد.

چگونه بفهمم که کمپرسور شل شده است؟

صدای تق تق بلندی که در کمپرسور شنیده می‌شود، گواه شل شدن است. معمولا سر و صدا موجود به دلیل فشرده سازی هیدرولیک انجام می شود.

کمپرسور یخچال سعی می کند کاری را انجام دهد که برای انجام آن طراحی نشده است، بنابراین صدای تق تق ایجاد می کند. فشرده سازی هیدرولیک باعث می شود فشار بسیار بالایی در یک سیلندر حاصل شود که ممکن است سوراخی در بالای پیستون ایجاد شود.

شایع ترین دلایل خرابی موتور یخچال

۱. گرم شدن بیش از حد:

کمپرسورها گرما تولید می کنند. همه کمپرسورها به گونه ای طراحی شده اند که دستاوردهای حرارتی طبیعی ناشی از فشرده سازی، سیم پیچی موتور، اصطکاک و گرمای فوق العاده معمولی را تحمل کنند.

تمام این گرما را می توان در یک سیستم در حال اجرا به سادگی با گرفتن دمای خط تخلیه حدود شش اینچ یا کمتر از کمپرسور اندازه گیری کرد. اگر دمای خط تخلیه بیش از ۲۵۰ درجه فارنهایت باشد، دمای داخل کمپرسور در شیر یا شیرهای تخلیه ۳۰۰ درجه فارنهایت یا بیشتر است.

اگر درجه حرارت بالا باشد، روغن و برخی مبردها در درون موتور یخچال شروع به تجزیه شدن می کنند. سپس کربن و لجن تشکیل می شود. باید اقدامات اصلاحی انجام شود وگرنه کمپرسور از کار می افتد.

موتور یخچال به گرمای بیش از حد حساس است و نباید این گرما بیشتر از حد تعیین شده باشد. این موضوع یکی از علل خرابی کمپرسور یخچال است که نسبت به دیگر خرابی های کمپرسور بیشتر اتفاق می افتد.

۲. تبرید:

موتور یخچال بر اثر تبرید نیز دچار مشکل می شود. در قسمت تبرید، شایع ترین علت گرمای بیش از حد و تنظیم نامناسب است. اگر سوئیچ های کنترل فشار و سوئیچ های کنترل فشار به درستی تنظیم نشده باشند ممکن است به کمپرسور یخچال آسیب وارد شود.

در واقع مشکلات لوله کشی مربوط به خط مکش می تواند باعث ایجاد گاز برگشتی با دمای بیش از حد شود که منجر به خرابی کمپرسور یخچال می شود.

کمپرسورهای ها انواع مختلفی را در بازار شامل می شوند مانند کمپرسور نیمه و کمپرسورفول هرمتیک که عملکرد هر کدام از آنها کمی متفاوت است. معمولا نوع خنک کردن کمپرسورها تابعی از دمای گاز و جریان گاز است.

هر سازنده کمپرسور محدودیت هایی را برای کمپرسورهای تولید خود تعیین می کند که باید مورد توجه خریداران باشد. رایج ترین حد بالا ۶۵ درجه فارنهایت یا ۷۵ درجه فارنهایت است. حداکثر دمای واقعی گاز مکش ورودی ۶۵ درجه فارنهایت یا ۷۵ درجه فارنهایت است.

 البته برای کمپرسور نوع سوپرهیت گاز مکش حدود ۱۵ تا ۲۵ درجه فارنهایت است. البته بهتر است قبل از استفاده محدودیت های قید شده را در دفترچه راهنمای سازنده بررسی کنید.

گرما به گاز مکش که از اواپراتور به کمپرسور جریان می یابد، اضافه می شود. اگر خط مکش به طور غیر عادی طولانی، عایق نشده یا در فضاهای گرم نصب شده باشد، ممکن است این گرما بیش از حد باشد.

میزان گرمای کمپرسور باید کنترل شده باشد تا آسیبی به سیستم وارد نشود. سازنده کمپرسور یخچال در دفترچه موجود حداکثر نسبت تراکم دستگاه خود را مشخص کرده است. دقت کنید که اگر کمپرسور یخچال شما با نسبت تراکم زیاد و بیش از حد تعیین شده کار کند، باید دلایل آن را سریع تر پیدا کنید و آنها را اصلاح  کنید. ممکن است علت موجود کمپرسور شما را خراب کند.

نکته مهم:

کمپرسورهایی که بیش از حد گرم می شوند دچار خرابی دریچه مکش، فرسودگی پیستون، تشکیل لجن و کربن می شوند و از آنجایی که روغن کاری مناسب غیرممکن است، کمپرسور در نهایت مسدود می شود.

۳. برق:

خرابی های الکتریکی یکی از دلایل اصلی خرابی موتور یخچال است. موتور سه فاز ممکن است از عدم تعادل ولتاژ و جریان رنج ببرند. عدم تعادل ولتاژ در کمپرسور یخچال باعث گرم شدن بیش از حد کمپرسور شده و در نهایت باعث خرابی یخچال می شود.

تک فاز شدن که در آن یک پایه از سه فاز از بین می رود، می تواند باعث عدم تعادل نهایی شده و موتور یخچال را از کار بیندازد. بسیاری از دستگاه‌های ارزان قیمت وجود دارند که افت فاز، عدم تعادل، ولتاژ بسیار بالا یا خیلی کم را تشخیص می‌دهند و به سرعت کمپرسور را قبل از اینکه آسیب جدی ببیند، از خط خارج می‌کنند. توصیه می کنم از چنین دستگاه هایی برای کنترل ولتاژ یخچال استفاده کنید.

تحمل ولتاژ معمولی برای اکثر کمپرسورها مثبت یا منفی ۱۰٪ است. ولتاژهای خارج از این حداقل، باید اصلاح شوند.

کمپرسور یخچال سه فاز می تواند نسبت به دیگر کمپرسور گران تر باشد.  شما باید برای افزایش عمر مفید کمپرسور یخچال اقدامات جدی مانند سرویس به موقع انجام دهید.

کمپرسورهای تک فاز یخچال معمولا از یک خازن فعال و مجموعه ای از دیگر اجزاء تشکیل شده اند که کمک می کنند یخچال شما به خوبی کار کند. اگر هر کدام از این اجزاء درون یخچال خراب شود، کمپرسور می تواند از کار بیفتد و کار نکند.

حتی اضافه بار داخلی یا خارجی ممکن است باز شود و کمپرسور را از خط خارج کند، گرمای بیش از حد رخ دهد و تلاش مکرر برای راه اندازی منجر به سیم پیچی موتور می شود.

۴. شما به یخچال خود فضای کافی در اطراف آن نمی دهید:

نزدیک کردن یخچال به دیوار می تواند مانع از گردش هوا شود. اگر یخچال شما دارای یک شبکه سیم پیچ مشکی (به نام کویل کندانسور) در پشت است، یخچال خود را چند سانتی متر از دیوار دور کنید.

۵. احتمالا پشت یا زیر یخچال خود را تمیز نمی کنید:

همیشه کویل های کندانسور را هر شش ماه تا ۱۸ ماه یکبار گردگیری کنید. اگر کویل های کندانسور را در پشت یخچال نمی بینید، می توانید با برداشتن پانل زیر به آنها دسترسی داشته باشید.

البته ابتدا دستگاه را از برق بکشید و با استفاده از از دستمال مناسب و یا جاروبرقی کویل ها را گردگیری کنید. این کار بسیار حساس بوده و نباید به آنها آسیبی وارد شود.

برندهای معروف کمپرسور یخچال در بازار

تنوع کمپرسور یخچال در بازار بسیار زیاد است و نوع انتخاب آنها به میزان بودجه شما و نیاز شما بستگی دارد. از معتبرترین و محبوب ترین کمپرسور یخچال در بازار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمپرسور یخچال کوبر
• کمپرسور یخچال آپسون
• کمپرسور یخچال یونیک الکتریک
• کمپرسور یخچال  Laxmi refrigeration
• کمپرسور یخچال پاناسونیک
• کمپرسور یخچال دورین
• کمپرسور یخچال دانفوس
• کمپرسور یخچال  Robertshaw

در حال حاضر برند پاناسونیک و یونیک الکتریک دو برند معروف در بازار ایران هستن که محصولات متفاوت به بازار عرضه می کنند. توجه داشته باشید میزان قدرت موتور یخچال ساخته شده در این دو شرکت متفاوت بوده و عملکرد مشابه به هم دارند. از نظر قیمت نیز هر دو شرکت مدل های متفاوت به بازار ارائه کرده اند تا مشتریان بتوانند متناسب با بودجه خود آنها را خریداری کنند.

راهکارهایی برای نگهداری کمپرسور یخچال

موتور یخچال یک بخش بسیار حساس است که باید همواره مورد توجه قرار بگیرد. همانطوری که در بخش های قبل توضیح داده شد، فاکتورهای زیادی وجود دارد که می تواند روی کمپرسور یخچال تاثیر بگذارد و باعث خرابی آن شود.

بهترین و مهمترین راهکار برای نگهداری کمپرسور یخچال، نگهداری و سرویس به موقع آن در طول سال است. شما باید به صورت مرتب در طول سال یخچال خود را بررسی و اگر علائمی از خرابی را دیدید آن را رفع کنید. برای این کار می توانید از متخصصان واقعی و معتبر کمک بگیرید.

نکاتی در این مقاله برای شما ارائه شد که می توانید با مطالعه آن به راحتی برای حفظ و نگهداری یخچال خود اقدام کنید. یخچال ها دائماً کار می کنند بنابراین مستعد خرابی هستند، اما با سرویس به موقع می توانید از خرابی و هزینه زیاد جلوگیری کنید.

کمپرسور سوخته یخچال را می توانید تعویض کنید، البته تشخیص مقدار خرابی بر عهده متخصص بوده و اگر تشخیص داده شده که باید یک کمپرسور جدید جایگزین شود باید سریع تر این کار را انجام داد. شما می توانید اطلاعات لازم در این زمینه را از ما دریافت کنید.